VIÊN NÉN PARACETAMOL VÀ CODEIN PHOSPHAT

Tabellae Paracetamoli et Codeini phosphas

 

Là viên nén chứa paracetamol và codein phosphat.

Chế phẩm phải đáp ứng các yêu cầu trong chuyên luận “Thuốc viên nén” (Phụ lục 1.20)  và các yêu cầu sau đây:

 

Hàm lượng paracetamol, C₈H₉NO₂, từ  90,0 đến 110,0% so với lượng ghi trên nhãn

Hàm lượng codein phosphat hemihydrat,C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O, từ  90,0 đến 110,0% so với lượng ghi trên nhãn.  

 

Tính chất

Viên nén màu trắng. 

 

Định tính

A. Trong phần Định lượng, thời gian lưu của hai pic chính trên sắc ký đồ của  dung dịch thử phải tương ứng với thời gian lưu của pic paracetamol và codein phosphat thu được trên sắc ký đồ của dung dịch chuẩn.

B. Phương pháp sắc ký lớp mỏng (Phụ lục 5.4)

Bản mỏng: Silica gel F₂₅₄

Dung môi khai triển: Methanol (TT) - amoni hydroxyd (TT) (49 : 1).

Dung dịch thử: Lấy một lượng bột viên tương ứng khoảng 12 mg codein phosphat cho vào bình chiết, thêm 5 ml nước, 1 ml amoni hydroxyd (TT) và 5 ml methylen clorid (TT), lắc 1 phút, để yên cho tách lớp, sử dụng lớp dung dịch dưới làm dung dịch thử.

Dung dịch đối chiếu: Pha dung dịch codein phosphat chuẩn và paracetamol chuẩn trong methylen clorid (TT) để thu được dung dịch có nồng độ codein phosphat và paracetamol tương đương với nồng độ codein phosphat và paracetamol trong dung dịch thử.  

Cách tiến hành: Chấm riêng biệt lên bản mỏng 10 ml của dung dịch thử và dung dịch đối chiếu.

Triển khai sắc ký đến khi dung môi đi được 3/4 bản mỏng, lấy bản mỏng ra, để khô tự nhiên và quan sát dưới ánh sáng tử ngoại ở bước sóng 254 nm.

Hai vết chính trên sắc ký đồ của dung dịch thử phải có vị trí và kích thước  tương ứng với hai vết chính trên sắc ký đồ của dung dịch đối chiếu.

 

Độ hòa tan (Phụ lục 11.4)

Thiết bị: Kiểu cánh khuấy.

Môi trường hòa tan: 900 ml dung dịch acid hydrocloric 0,01N (TT).

Tốc độ quay: 50 vòng/phút.

Thời gian: 30 phút.

Cách tiến hành: Xác định hàm lượng paracetamol C₈H₉NO₂ và codein phosphat hemihydrat C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O bằng phương pháp sắc ký lỏng như phần định lượng, ngoại trừ sử dụng dung dịch acid hydrocloric 0,01N (TT) để chuẩn bị dung dịch đối chiếu codein phosphat gốc. Điều chỉnh nồng độ nếu cần bằng dung dịch acid hydrochloric 0,01N (TT).

Yêu cầu: Không được ít hơn 75% lượng paracetamol, C₈H₉NO₂, và codein phosphate hemihydrat,C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O, so với lượng ghi trên nhãn được hòa tan trong 30 phút.

 

Định lượng

Tiến hành phương pháp sắc ký lỏng (Phụ lục 5.3).

Dung dịch đệm: Hòa tan 2,04 g kali dihydrophosphat (TT) trong khoảng 950 ml nước. Thêm 2 ml triethylamin (TT), điều chỉnh về pH 2,35 bằng acid phosphoric (TT) pha loãng với nước thành 1000 ml và trộn đều.

Pha động: Chuẩn bị hỗn hợp dung dịch đệm - methanol (TT) (92 : 8). Lọc và đuổi khí. Điều chỉnh tỉ lệ nếu cần.

Dung dịch chuẩn codein phosphat gốc: Chuẩn bị dung dịch codein phosphat trong pha động có nồng độ khoảng 0,3 mg/ml.

Dung dịch chuẩn: Chuyển 30 mg paracetamol chuẩn và 100J ml dung dịch chuẩn codein phosphat gốc, J là tỷ lệ lượng ghi trên nhãn (mg) của codein phosphat hemihydrat và lượng ghi trên nhãn của paracetamol (mg) trong một viên vào bình định mức 100 ml. Pha loãng bằng pha động đến định mức.

Dung dịch thử: Cân 20 viên, tính khối lượng trung bình viên, nghiền thành bột mịn. Cân chính xác một lượng bột viên tương ứng với khoảng 300 mg paracetamol vào bình định mức 100 ml, thêm khoảng 75 ml pha động, siêu âm trong 10 phút. Pha loãng bằng pha động đến vạch và trộn đều. Lấy chính xác 5 ml dung dịch này cho vào bình định mức 50 ml. Pha loãng bằng pha động đến vạch và trộn đều. Lọc qua màng lọc 0,45 mm.

Điều kiện sắc ký:

Cột thép không gỉ (25 cm x 4,6 mm) được nhồi pha tĩnh C (5 mm).

Detector quang phổ tử ngoại đặt ở bước sóng 214 nm.

Tốc độ dòng: 1,5 ml/phút.

Thể tích tiêm: 30 ml.

Cách tiến hành:

Kiểm tra tính thích hợp của hệ thống sắc ký: Tiến hành sắc ký với dung dịch chuẩn. Độ phân giải giữa pic tương ứng với paracetamol và codein phosphat không được nhỏ hơn 2,0. Độ lệch chuẩn tương đối của các diện tích đáp ứng từ các lần tiêm lặp lại không được lớn hơn 2,0% đối với pic paracetamol và 3,0% đối với pic codein phosphat.

Tiến hành sắc ký lần lượt với dung dịch chuẩn và dung dịch thử.

tính hàm lượng paracetamol  C₈H₉NO₂  và hàm lượng codein phosphat hemihydrat C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O có trong viên dựa vào diện tích pic thu được từ dung dịch thử, dung dịch chuẩn và hàm lượng C₈H₉NO₂ của paracetamol chuẩn, hàm lượng C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O của codein phosphat chuẩn.

 

Độ đồng đều hàm lượng codein phosphat

Chế phẩm có  lượng codein phosphate dưới 60mg trong một viên thì phải đạt yêu cầu về “đồng đều hàm lượng”  đối với codein phosphat (Phụ lục 11.2) .

Tiến hành phương pháp sắc ký lỏng (Phụ lục 5.3)

Pha động, dung môi hòa tan, dung dịch chuẩn: Như mô tả trong mục “Định lượng”.

Dung dịch thử: Lấy 1 viên nghiền thành bột mịn rồi chuyển vào bình định mức 100 ml, thêm khoảng 75 ml pha động, siêu âm trong 10 phút. Pha loãng bằng pha động đến vạch và lắc đều. Lọc, pha loãng dịch lọc bằng pha động để có nồng độ codein phosphat tương đương với nồng độ codein phosphat trong dung dịch chuẩn. Lọc qua màng lọc 0,45 mm.

Điều kiện sắc ký và cách tiến hành: Như mô tả trong mục “Định lượng”.

Căn cứ vào diện tích pic thu được từ dung dịch thử và dung dịch chuẩn và dựa vào hàm lượng C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O của codein phosphat chuẩn, tính hàm lượng codein phosphat hemihydrat C₁₈H₂₁NO₃.H₃PO₄. ½ H₂O có trong viên.

 

Bảo quản

Trong bao bì kín, tránh ánh sáng ở nhiệt độ 15 - 30 ^oC.

 

Loại thuốc

Thuốc giảm đau, hạ nhiệt.

 

Hàm lượng thường dùng

300 mg paracetamol, 60 mg codein phosphat.

600 mg paracetamol, 60 mg codein phosphat.

500 mg paracetamol, 30 mg codein phosphat.

500 mg paracetamol, 15 mg codein phosphat.